Sosyal Medya Pazarlaması Nedir?

Sosyal Medya Pazarlaması Nedir?

21. yüzyılın en önemli gelişmelerinden birisi olan sosyal medya, internetteki tek yönlü iletişimi, karşılıklı iletişim modeline dönüştürmesiyle dikkatleri çekmektedir. Bugün istatistikleri incelediğimizde günümüzün büyük çoğunluğunu sosyal medya kanallarını kullanarak geçirmekte olan biz tüketicileri etkilemek için kollarını sıvayan işletmeler, özellikle sosyal medya üzerinden müşteri iletişimi gerçekleştirmek adına çok sayıda faaliyette bulunuyor. Bu faaliyetlerin genel adını oluşturan sosyal medya pazarlama, pazarlama iletişimi açısından önemli bir yere sahip. Çünkü yıllar içerisinde sosyal medya pazarlaması için ayrılan bütçeler artmakta, konvansiyonel pazarlama kanallarına yapılan harcamalar ise büyük oranda azalmaktadır. Bu nedenle bugünkü yazımı sosyal medya pazarlaması nedir sorusunun cevabına, sosyal medya pazarlaması nasıl yapılır, sosyal medya pazarlama kanalları nelerdir, sosyal medya araçları neye göre tercih edilir gibi spesifik konulara ayırmaya karar verdim. Dilerseniz kavram olarak sosyal medya kavramından tanımlamaya başlayalım.

Sosyal Medya Nedir?

İnternetin hayatımıza girmesini izleyen süre içerisinde WEB 1.0 teknolojileri web sitesi ve kullanıcı arasındaki iletişimi yalnızca tek taraflı olarak sunmuştu. Yaklaşık 2000 yılına kadar devam eden süreç içerisinde ziyaretçi, yalnızca sunulan içerikleri tüketen, yorum ya da düşüncelerini içeriğe entegre edemeyen bir pozisyondayken, WEB 2.0 teknolojileri ile birlikte web sayfaları büyük bir dönüşüme şahit oldu. Bu dönüşüm, yıllarca süren tek taraflı iletişimin yerini çift taraflı ve geliştirmeye açık bir iletişim modeline bırakmasıyla ön plana çıktı. Bilgisayar teknolojileri ve internet zaten ticaretin, reklamın ve pazarlamanın tanımının evrimleşmesine sebep olmuştu. Bu duruma WEB 2.0 teknolojileri de eklenince, iletişim tek yönlülüğü terkederek ziyaretçi – yayımcı arasında iletişim sağlanabilecek platformların oluşmasına, ziyaretçilerin kendi içeriklerini yayınlayabilmesine, hatta yayınlanmış içeriklere katkıda bulunulmasına varan geniş bir yelpazenin de hayata geçirilmesine imkan sağladı.

Sosyal medyanın tanımı bağlamında çoğu kaynakta WEB 2.0 teknolojilerinin kendisi olarak açıklanırken, bazı kaynaklarda ise alt yapısını WEB 2.0 teknolojisinin oluşturduğu etkileşim odaklı tüm mecralar şeklinde tanımlanmaktadır. Tüm bu tanımlardan yola çıkarak sosyal medyayı açıklayacak olursak WEB 2.0 teknolojilerinin üzerine inşa edilmiş, ziyaretçiler açısından daha geniş çapta sosyalleşmeye, sanal sosyal topluluklar oluşturmaya ve buna paralel olarak işbirliği projelerini geliştirme amacı taşıyan web platformlarının tamamı şeklinde tanımlamak mümkündür. Aynı zamanda ziyaretçilerin kendi fikir ve düşüncelerini paylaşabildikleri, kendi deneyimleri üzerine kurulu ilgil alanlarına göre paylaşım temelli ve kullanıcıların ortak bir noktada buluşmasını sağlayan ortamlar olarak da açıklanabilir. Böylelikle ziyaretçiler internet üzerinden sosyal çevrelerini genişletebilmekte, ilgi alanlarına göre gruplara üye olabilmekte, bilgi ve düşüncelerini rahatça paylaşabilmektedir. Tüm bu açıklamalardan hareketle kullanıcıların internet üzerinde çeşitli profiller oluşturduğu, kendini reel hayattan çok daha farklı ifade ettiği sanal mecralarda boş vakitlerinin büyük çoğunluğunu geçirdiğini söyleyerek, zamanla bağımlılık haline geldiği ve gerçek yapamlarından çok daha farklı sanal dünyalar kurduklarını söyleyebilmek de mümkündür.

Sosyal Medya Araçları Nelerdir?

Sosyal medya mecralarının kullanım alanları ve özellikleriyle birbirinden ayrıldıklarını söylemek mümkündür. Dolayısıyla sosyal medya araçlarını aşağıdaki şekilde gruplandırmak doğru olacaktır..

  1. Blog siteleri ve forumlar
  2. Sosyal ağ siteleri
  3. Fotoğraf ve video paylaşım platformları
  4. Mikrobloglar
  5. İçerik imleme ve etiketleme siteleri

Özelliklerine ve kullanım alanlarına göre beş farklı kategoride inceleyeceğimiz sosyal medya kanallarını kısaca tanımlamak yerinde olacaktır.

Blog Siteleri ve Forumlar

Bloglar, sosyal medya kanalları içerisinde teknik bilgi gerektirmeyen, kullanıcıların kendileri tarafından zahmetsizce oluşturulabilen dilediğiniz kategoriden içerikleri paylaşabileceğiniz platformlar olarak karşımıza çıkmaktadır. İçerik ağırlıklı olarak oluşturulan bloglar, amatör ve profesyonel sınırsızca içerik ekleyebileceğiniz mecralar olmalarının yanında genellikle ücretsiz olarak kullanıma sunulmaktadır. Dünyada en çok tercih edilen blog mecraları WordPress, Tumblr, Blogspot, Blogger, Scoop.it gibi platformlardır.

Forum siteleri ise, çeşitli başlık ve alt başlıklarda üyelerin birbirleriyle bilgi paylaştıkları, temelinde yardımlaşma olgusunun bulunduğu ortamlar olarak önem kazanmışlardır. Tartışma ve yoruma açık içerikler kullanıcılar tarafından girilmekte ve birçok kullanıcı tarafından görüş ve düşünce paylaşımı yapılarak tartışma ortamları yaratılmaktadır.

Sosyal Ağ Siteleri

İnternet aracılığıyla arkadaş çevrenizi genişletme fikrine dayalı olarak oluşturulan ve içerik paylaşımına açık mecralardır. Kendi arkadaşlarınızın, arkadaşlarınızın arkadaşları, onların arkadaşları gibi giderek büyüttüğünüz halkanızın, zamanla ortak düşünce ve fikre sahip takipçilerle giderek genişlemesi şeklinde kullanım prensibine sahip sitelerdir. En çok tercih edilen sosyal ağlar ise Facebook, Google +, LinkEdin, MySpace gibi platformlardır. Bu sosyal ağların bazıları genel kullanıma yönelikken, bazıları ise belirli bir profesyonellik isteyen ya da belirli ortak ilgi alanları olanlara yönelik oluşturulmuş olabilir.

Fotoğraf ve Video Paylaşım Siteleri

İlgi alanı fotoğraf ve video içerikler olan kitleleri çekmek amacıyla oluşturulmuş binlerce farklı kategoride içeriği bulabileceğiniz ortamlar olarak ifade edilmektedir. Bu ortamlarda resim, fotoğraf, müzik, video gibi içerikler paylaşılmakta ve izleyiciye sunulmaktadır. Bugün başta YouTube, DailyMotion, Flicker olmak üzere yüzlerce platform çevrimiçi ziyaretçilere açık konumda yayın yapmaktadır.

Mikroblog Siteleri

Özelleştirilmiş profillerden oluşmaktadır. Kısa ve öz paylaşımların ziyaretçi ya da takipçilerinizle paylaşıldığı, onların düşünce duygularını öğrenmeye yarayan platformlar olarak karşımıza çıkmaktadır. Takipçi algoritması mantığı üzerinden yayın yapmakta olan mikroblogların en bilineni Twitter’dır.

İçerik Etiketleme (İmleme) Siteleri

Kullanıcıların favori web sayfası ve içeriklerini etiketleyerek, çevrimiçi ortamlarda sık kullanılanla listesi mantığındaki listeler oluşturmasını sağlayan sosyal medya araçlarıdır. Bu sayede favori içeriklerimiz i yalnızca biz değil, aynı zamanda diğer kullanıcılarla da paylaşmış oluruz. En çok tercih edilen imleme sitesi Pinteres olarak bilinmektedir.

Sosyal Medya Pazarlaması Nedir?

Sosyal medya ile geleneksel medya arasındaki en temel fark, kullanıcıların çevrimiçi ortamlarda kendisini ifade etme ve kişisel tercihlerini ortaya koymasına fırsat vermesi olarak açıklanmaktadır. Dolayısıyla geleneksel medya yalnızca mesajı aktarmakta kullanılmaktayken, sosyal medya duygu düşüneleri aktarmanın yanı sıra, mesaja yapılan geri dönüşleri de takip etmeye imkan vermektedir. Bu nedenle sosyal medya platformları kullanıcılar tarafından çok daha sıklıkla takip edilmektedir. Bu durum işletmelerin tüketicilerle iletişime geçebilmelerine de imkan sağlamaktadır. Bu bağlamda sosyal medya pazarlaması kavramını şu şekilde tanımlamak mümkündür.

Sosyal medya pazarlama, markaların sosyal medya kanalları aracılığıyla kendi web sitelerini, ürün ya da hizmetlerini tanıtmak ve geleneksel medya araçları kullanarak ulaşamayacakları kadar geniş kitlelere ulaşmalarını sağlamak amacıyla tercih edilen pazarlama metotlarından birisidir. Pazarlama karması içerisinde en önemli yere sahip tutundurma, bu bağlamda tüketilere ulaşmak adına sosyal medya kanalları üzerinden yürütülen farklı faaliyetleri bünyesinde barındırmaktadır. Fakat genelde ayrı tutulmasına rağmen sosyal medya ile geleneksel medyayı birbirinden ayırmak da mümkün değildir. Bu nedenle sosyal medya pazarlamasını geleneksel medya pazarlama çabalarının tamamlayıcısı şeklinde belirlemek daha doğru olacaktır. Buradan hareketle sosyal medya pazarlaması, tüketiciye ulaşma bağlamında daha geniş imkanlar vermekte ve geri dönüşleri analiz ederek, başarı durumunu incelememize imkan sağlamasıyla tercih nedeni olmaktadır.

Sosyal Medya Pazarlaması Nasıl Yapılır?

Sosyal medya pazarlama süreci yalnızca, işletmelerin kendi yada markaları adına oluşturdukları sosyal medya hesapları üzerinden tek taraflı tanıtım faaliyetleri olarak algılanmamalıdır. Pazarlama süreci işletmelerin tüketicilerle kolay bir şekilde iletişim kurmak ve sosyal medyayı tüketicilerle birlikte bütünleşik pazarlama bileşeni haline getirmek suretiyle hem uzun hem de kısa vadeli hedeflere ulaşmak adına en etkin biçimde kullanılmasıdır. Sosyal medya platformları kullanıcıların kendi beğendikleri ya da kendi düşüncülerini paylaşmak istediği ortamlar olduğundan sosyal medya pazarlamasında pazarlama ve halkla ilişkiler yaklaşımlarının öneminin yanı sıra işletmelerin paylaştıkları içerik de bir o kadar önem arz etmektedir.

İşletmeler sosyal medya üzerinden paylaşım yapmaktan daha ziyade bu paylaşımların gördüğü kullanıcı tepkisini istatistiksel açıdan ölçebilmeli, kullanıcılarla sıkı bir bağ kurmalı ve onların olumlu ve olumsuz yorumlarına yanıt vermelidir. İşletmelerin hiçbir zaman unutmaması gereken olgu, sosyal medya kullanıcılarının sosyal medya kanallarını birer boş zaman geçirme aracı olarak gördükleri gerçeğidir. Sosyal medya kullanıcılarını birer tüketici olarak algılayan işletmelerin, onların bu platformlarda fikir paylaşabilme, iletişime geçebilme ve eğlenme isteklerinin olduğu genellikle unutulmakta olup, ilgili kitlenin sadakatini sağlamak amacıyla sosyal medya pazarlama sürecini en etkin biçimde kullanabilmek için başarılı sosyal medya yönetim stratejileri geliştirmekte ve uzmanlarla çalışmaktadır.

Sosyal medya pazarlama süreci dinleme, ölçme, bağlanma ve sonrasında pazarlama çabalarını optimize etme olmak üzere dairesel bir süreç olarak ele alınabilmektedir. Yani işletmeler öncelikle tüketicilerin sosyal medya üzerindeki davranışlarını uzaktan gözlemleyerek onları dinler ve onların istekleri dahilinde ürettikleri fikirleri kullanıcı kitlesine sunar. Sonuçta kullanıcılardan gelecek yorumları, beğeni ve paylaşımları çevrimiçi olarak ölçümlenmelidir. İşletmeler bu ölçme işleminde genellikle online sosyal medya analitik ve metriklerini kullanır. Kullanıcı tepkileri ölçüldükten sonra müşterilerle aktif diyalog yaratma ve uzun dönemli ilişkiler kurma eğilimine gidilir. İlişkiler sonucunda mevcut ortamım güçlendirilmesi amacıyla bir önceki seferde yapılan hatalardan arındırılarak kendilerini optimize eden işletmeler yeni kullanıcılara ulaşabilmek için dinleme – ölçme – bağlanma sürecini yeniden tekrarlar.

Tüm bunlardan hareketle sosyal medya pazarlaması yapılırken, tüketicinin dikkatini çekecek içerikleri oluşturan işletmeler, kendileri için en ideal satın alma davranışını gösterecek potansiyel müşteri gruplarını yakalayabilecekleri ortamları keşfetmek suretiyle paylaşımlarını gerçekleştirir ve katkıları ölçerek analiz eder. Sonucunda satış ve hareketlilikte artış söz konusu oluyorsa pazarlama faaliyetinin olumlu etkileri görülebilmekteyken, tam zıttı olduğu zaman sosyal medya kriz yönetimi uygulamalarıyla tüketici kaygıları giderilmeye çalışılır. Sosyal medya platformlarını en önemli olgu içerik pazarlaması şeklinde süreçlenmektedir. Dolayısıyla kaliteli içerik başarıyı, kalitesiz içerik başarısızlığı doğurmaktadır.

Bir önceki yazımız olan Niş Pazarlama Nedir? başlıklı makalemizde niche marketing, niche pazarlama ve niş pazarlama hakkında bilgiler verilmektedir.

Hakkında Çağrı Ergezer

1983 Kahramanmaraş doğumlu. Lisans öğrenimini Uluslararası İlişkiler, yüksek lisans İşletme (Pazarlama ABD) ve doktorasını işletme (pazarlama anabilim dalı) üzerine yaptı. Küçük yaştan itibaren ilgi duyduğu bilgisayar teknolojileri ve internet, onun sosyal medya, dijital pazarlama ve dijital içerikler üzerine yoğunlaşmasını kolaylaştırdı. Şimdi özel bir üniversitede öğretim üyesi olarak görev yapan yazar; dijital pazarlama, e-ticaret, sosyal medya ve tüketici davranışları üzerine bilimsel çalışmalarını sürdürmekte. Boş zamanlarında kendine ait olan "ergezer.net" adlı blogda deneyimlerini okuyucularıyla paylaşarak yerli yabancı çok sayıda şirkete danışmanlık hizmeti vermekte.

Cevapla

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Required fields are marked *

*

Time limit is exhausted. Please reload CAPTCHA.